بررسی انرژتیک ارتباط نوسان اطلس شمالی (NAO) و گردش بزرگ‌مقیاس وردسپهر در جنوب غرب آسیا

Authors

  • علیرضا محب‌الحجه دانشیار، گروه فیزیک فضا، مؤسسة ژئوفیزیک، دانشگاه تهران، ایران
  • فرهنگ احمدی‌گیوی استادیار، گروه فیزیک فضا، مؤسسة ژئوفیزیک، دانشگاه تهران، ایران
  • محمدعلی نصراصفهانی دانشجوی دکتری هواشناسی، گروه فیزیک فضا، مؤسسة ژئوفیزیک، دانشگاه تهران، ایران
Abstract:

تغییر انرژی جنبشی پیچکی با زمان متأثر از چندین عامل واداشت نظیر همگرایی شار آزمین‌گرد، همگرایی شار کل انرژی، تبدیل کژفشاری و تبدیل فشاروردی است. در این تحقیق با استفاده از داده‌های بازتحلیل NCEP/NCAR توزیع میانگین همادی این عوامل واداشت همراه با تولید انرژی پتانسیل در دسترس پیچکی در ماه‌های بحرانی مثبت و منفی نوسان اطلس شمالی (NAO) در ناحیة مدیترانه و خاورمیانه بررسی شده ‌است. ازآنجاکه در میانگین‌گیری زمانی جملات واداشت، بخشی از مقادیر مثبت و منفی با یکدیگر خنثی می‌شوند، علاوه بر میانگین‌گیری کلی، به طور جداگانه میانگین مقادیر مثبت و منفی این جملات نیز محاسبه و تفسیر شده است. نتایج نشان می‌دهد که میانگین انرژی جنبشی پیچکی در ناحیه‌ی مدیترانه در دو فاز NAO تفاوت چندانی ندارد، ولی با حرکت به سمت شرق، مقدار آن در فاز مثبت زیادتر می‌شود. همچنین بزرگی همة جملات محاسبه شده در فاز مثبت در این ناحیه، بیشتر از فاز منفی است. جملة تبدیل کژفشاری در عرض‌های بالاتر دارای مقادیر بیشتری است ولی در نواحی جنب حاره‌ای، جملة تبدیل فشاروردی چیره است. بیشینة مقادیر این جمله در شمال محور جت جنب حاره به صورت دو سلول مجزا در غرب ایران و مرکز مدیترانه قرار گرفته و کمینة آن در جنوب محور جت و روی دریای سرخ دیده می‌شود، به‌گونه‌ای‌که بزرگی همة این مراکز در فاز مثبت بزرگ‌تر از فاز منفی است. بردار شار انرژی نشان‌دهندة انتقال انرژی از غرب اقیانوس اطلس و شمال اروپا به ناحیة مدیترانه است که در فاز مثبت مقدار آن کمتر است. در مرکز دریای مدیترانه، ناحیة واگرای انرژی دیده می‌شود و مقدار آن در فاز مثبت به مراتب بزرگ‌تر از فاز منفی است. وجود ناحیة واگرایی در این ناحیه نشانگر وجود یک منبع قوی انرژی جنبشی پیچکی در این ناحیه است. جهت بردارهای شار آزمین‌گرد نیز نشانگر انتقال انرژی از این ناحیه به سمت جنوب شرق است، به‌طوری‌که در فاز مثبت یک ناحیة همگرا روی دریای سرخ و شمال شرق افریقا به روشنی دیده می‌شود. بزرگی این ناحیة همگرا در فاز مثبت بیش از فاز منفی است و می‌تواند دلیل تشدید جت جنب حاره در فاز مثبت باشد. همچنین از الگوی جملة تولید کژفشاری چنین بر می‌آید که ارتباط منطقة چرخندزای مدیترانه با مسیر توفان اطلس در فاز مثبت NAO ضعیف‌تر است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بررسی انرژتیک ارتباط نوسان اطلس شمالی (nao) و گردش بزرگ مقیاس وردسپهر در جنوب غرب آسیا

تغییر انرژی جنبشی پیچکی با زمان متأثر از چندین عامل واداشت نظیر همگرایی شار آزمین گرد، همگرایی شار کل انرژی، تبدیل کژفشاری و تبدیل فشاروردی است. در این تحقیق با استفاده از داده های بازتحلیل ncep/ncar توزیع میانگین همادی این عوامل واداشت همراه با تولید انرژی پتانسیل در دسترس پیچکی در ماه های بحرانی مثبت و منفی نوسان اطلس شمالی (nao) در ناحیة مدیترانه و خاورمیانه بررسی شده است. ازآنجاکه در میانگی...

full text

اثر نوسان اطلس شمالی (NAO) بر برخی کمیت‌های هواشناختی وردسپهر در خاورمیانه و جنوب غرب آسیا

در این تحقیق تفاوت توزیع برخی کمیت‌های هواشناختی مهم در فازهای مثبت و منفی NAO درجنوب غرب آسیا بررسی شده است. برای این کار از داده‌های تحلیل مجدد مرکز NCEP/NCAR  در ماه‌های دسامبر، ژانویه و فوریه از 1950 تا 2005 میلادی در محدوده‌ای از 90 درجه‌ غربی تا 90 درجه شرقی و 20 درجه تا 80 درجه‌ شمالی استفاده شده است. از 168 ماه این دوره براساس شاخص مرکز نوا، دو دسته‌ ماه‌های بحرانی مثبت (29 ماه) و ماه‌ه...

full text

شبیه‌سازی عددی نوسان اطلس شمالی (NAO) و آثار آن در جنوب غرب آسیا

در این تحقیق با استفاده از مدل اقلیمی-جهانی ECHAM5، آثار نوسان اطلس شمالی در جنوب‌غرب آسیا از راه دو آزمایش کنترل و اقلیمی شبیه‌سازی شده است. در آزمایش کنترل، از دمای سطح دریای واقعی و در آزمایش اقلیمی، میانگین بلندمدت دمای سطح دریا در حکم ورودی مدل به کار رفته است. براساس شاخص نوسان اطلس شمالی که از خروجی آزمایش کنترل به‌دست آمده است، دو دسته ماه بحرانی مثبت و منفی شناسایی و میانگین همادی برخی...

full text

شبیه سازی عددی نوسان اطلس شمالی (nao) و آثار آن در جنوب غرب آسیا

در این تحقیق با استفاده از مدل اقلیمی-جهانی echam5، آثار نوسان اطلس شمالی در جنوب غرب آسیا از راه دو آزمایش کنترل و اقلیمی شبیه سازی شده است. در آزمایش کنترل، از دمای سطح دریای واقعی و در آزمایش اقلیمی، میانگین بلندمدت دمای سطح دریا در حکم ورودی مدل به کار رفته است. براساس شاخص نوسان اطلس شمالی که از خروجی آزمایش کنترل به دست آمده است، دو دسته ماه بحرانی مثبت و منفی شناسایی و میانگین همادی برخی...

full text

تحلیل دینامیکی‌–‌آماری اثر متقابل نوسان اطلس شمالی (NAO) و نوسان مدن-جولیان (MJO)

نوسان اطلس شمالی (NAO) و نوسان مدن-جولین (MJO)، بخش‌های وسیعی از نیمکرۀ شمالی زمین را تحت تأثیر قرار می‌دهند. با بررسی برهم‌کنش متقابل آنها و با داشتن اطلاعات کافی از هریک، می‌توان فاز و شدت دیگری را پیش‌بینی کرد. بررسی آماری و دینامیکی رخدادهای NAO و MJO بحرانی زمستان نیمکرۀ شمالی در دورۀ 37 ساله (1974-2011)، رابطۀ قابل‌‌توجهی بین این دو پدیده را نشان می‌دهد. در روش آماری، محاسبۀ شاخص میانگین ...

full text

بررسی انرژتیک اثر دورپیوند شرق اطلس/غرب روسیه (EA/WR) بر منطقه مدیترانه و جنوب‌غرب آسیا

الگوی دورپیوند شرق اطلس/غرب روسیه (EA/WR) در وضع هوای پاییز و زمستان اروپا و جنوب­غرب آسیا نقش حائز اهمیتی دارد. هدف پژوهش حاضر شناخت نحوه اثرگذاری این دورپیوند بر گردش­های جوی و تبادلات انرژتیک چرخندها در فازهای بحرانی (قوی) مثبت و منفی آن است. ابتدا با استفاده از داده­های باز­تحلیل NCEP/NCAR از سال 1950 تا 2014 برای زمستان 4 ماهه (نوامبر تا فوریه)، تحلیل دینامیکی از میانگین همادی و بی‌هنجاری ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 36  issue 3

pages  -

publication date 2010-11-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023